Czy yerba mate jest zdrowa?

Czy
słyszałeś już coś na temat przeciwnowotworowego działania mate?
Ostatnio spotkałem się z informacją, że mate wspomaga zdrowie
kości i chroni przed nowotworem jelit. Yerba mate, nazywana także
jako mate, to herbata z suszonych liści rośliny Ilex
paraguariensis, wiecznie zielonego drzewa, rosnącego w centralnej i
południowej Ameryce.

Mate
najobficiej występuje w Paragwaju, gdzie pije się od wielu lat.
Pierwszymi wielbicielami mate byli Indianie Gaurani, którzy
traktowali ją jako tradycyjny lek na wszystkie dolegliwości, od
zmęczenia do zmniejszenia apetytu i problemów z układem
odpornościowym. Tradycyjnie pije się ja z tykwy, za pomocą rurki z
metalu. Różne odmiany yerby będą różniły się smakami.
Skład
yerba mate
Mate
zawiera ksantyny, do których należy między innymi kofeina,
teofilina i teobromina, występujące też w herbacie i czekoladzie.
Niektórzy naukowcy twierdzą, że najważniejsza substancją w mate
jest „mateina”, która ma taki sam skład chemiczny, jak kofeina,
ale daje zupełnie inne efekty. Często pojawia się opinia, że
mateina, w przeciwieństwie do kofeiny, wspomaga sen i jest
stymulantem, a także nie powoduje roztrzęsienia, związanego z
piciem kawy. Niektórzy ludzie się nie zgadzają się z takim
podejściem,
bo na własnej skórze odczuwają silne działanie yerba mate. Moim
zdaniem, wszystko zależy od tego, jak długo pijemy yerba mate.
Badania na temat tej rośliny
Yerba
mate jest często badana przez naukowców. Ostatnio pojawiły się
doniesienia o tym, że mate chroni kości u kobiet w wieku
okołomenopauzalnym, zmniejszając ryzyko złamań. W badania
przeprowadzone w Argentynie w 2012 roku i przedstawione w Magazynie
Bone, zaangażowano 146 kobiet w wieku postmenopauzalnym. Niektóre z
nich piły ponad litr yerba mate dziennie od ponad 5 lat, natomiast
pozostałe, nie piły mate. Badacze nie prowadzili eksperymentu na
osobach, u których stwierdzono wysokie ryzyko osteoporozy. Wyniki
badań pokazały, że kobiety pijące mate mają o 9,7 procenta
wyższą gęstość kości w kręgosłupie lędźwiowym i o 6,2
procenta większą gęstość kości w kości udowej, od kobiet,
które nie piją mate. W kolejnych badaniach odkryto, że kobiety
pijące chińską herbatę, mają wyższą gęstość kości w tych
dwóch okolicach od tych, które jej nie piją. Poprawa była jednak
mniejsza niż u osób, które piją yerba mate i wynosiła około
4,5%.
Nie
ma też jednoznacznych informacji na temat działania mate na
nowotwór jelita grubego. Na Uniwersytecie w Illinois odkryto, że
związki bioaktywne występujące w mate, mogą pomóc w pozbyciu się
komórek nowotworowych. Badacze wystawili tkankę nowotworową na
działanie kofeiny, pochodzącej z yerba mate.
Odkryli,
że komórki nowotworowe pod wpływem tej substancji ulegają
zniszczeniu. Jednocześnie dochodzi do zmniejszenia ilości ważnych
markerów stanu zapalnego. Testy są dopiero we wczesnej fazie, ale
badacze sugerują, że wyniki są na tyle dobre, by móc stosować
yerba mate w celu zapobiegania chorobom, szczególnie u osób, które
są narażone na powstanie raka jelita grubego. Kolejne wyniki badań,
przeprowadzone na szczurach, czekają na publikację
Istnieją
także badania przeprowadzone na grupie 1000 dorosłych osób z
Urugwaju, które opublikowano w Cancer Epidemiology Biomarkers &
Prevention w 1996 roku, które wskazują na to, że yerba mate może
zwiększać ryzyko wystąpienia nowotworu płuc. Inne badania,
opublikowane w tym samym czasopiśmie w 2003 roku, pokazują, że u
osób pijących mate wrasta ryzyko powstania nowotworu przełyku.
Spotkałem
się ze stwierdzeniem, ze osoby pijące mate regularnie są narażone
o 60% bardziej na ryzyko powstania nowotworów układu oddechowego i
pokarmowego.
Lekarze
ostrzegają jednak, przed traktowaniem takich badań, jako
ostrzeżenia przed piciem yerba mate. Doktor De Mejia, zajmująca się
yerba mate, podaje w wątpliwość sposób, w jaki wykonano badania.
Według niej, wpływ na rozwój nowotworu może mieć wiele innych
czynników, związanych z życiem w Ameryce Południowej.
Bardzo
ważna jest także ilość spożywanej yerba mate. W Południowej
Ameryce ludzie piją jej znacznie więcej, niż w innych krajach.
Może to zwiększać ryzyko zachorowania na nowotwór, natomiast
osoby pijące mate rzadko (czyli wszyscy Europejczycy), nie są na to
narażeni.

Jeśli
pijesz yerba mate, na pewno nie musisz podejmować drastycznych
kroków, takich, jak jej zupełne odstawienie. Ryzyko jest
wielokrotnie mniejsze niż podczas palenia papierosów, a naukowcy podsuwają mnóstwo dowodów, które zaprzeczają, że mate wywołuje nowotwory.