Raz na jakiś czas
przeglądam komunikaty dotyczące produktów wycofanych ze sklepów
decyzją Głównego Inspektoratu Farmaceutycznego. W tym artykule
przedstawię główne powody, dla których produkty są wycofywane.
Zawartość tlenku etylenu i jego pochodnymi – ta
substancja jest wykorzystywana do odkażania żywności i
przedmiotów. Jest bardzo trująca i powoduje szereg ostrych jak i
przewlekłych dolegliwości. Skażenie może dotyczyć produktów
spożywczych i suplementów diety, najczęściej komunikaty dotyczą
lodów. Tą substancją odkażane są także przyprawy. Tlenek
etylenu jest zakazany jako dodatek do potraw w Unii Europejskiej.
Skażenie bakteriami –
może prowadzić do zarażenia. Z tego powodu, należy unikać
kontaktu np. jajek z innymi powierzchniami. Sery, ryby
mogą być zakażone bakterią Listerii, jajka, mięso
i wędliny, masło
– Salmonelli. W przypadku
produktów surowych należy zachowywać szczególną ostrożność –
używać do ich krojenia osobnej deski do krojenia, lub dokładnie
umyć deskę i nóż, przed przystąpieniem do krojenia produktów
spożywanych na surowo. Skażenie
salmonellą jest szczególnie podstępne w produktach które je się
na surowo. Partie jajek są
wycofywane ze sklepu także wtedy, gdy bakterie Salmonelli zostaną
wykryte w kurniku.
Rzadziej
występuje skażenie bakteriami E. coli,
natomiast skażenie
Salmonellą i Listerią są bardzo częste.
Pomyłka etykiet –
przykładowo, w zakładzie może dojść do oklejenia partii piwa
zawierającego alkohol etykietami piwa bezalkoholowego. Niektóre
produkty są błędnie oznaczane jako „bez konserwantów”, a po
kontroli okazuje się, że producent użył na przykład dwutlenku
siarki. Ten problem często
dotyczy owoców suszonych czy rodzynków. Na
etykiecie może brakować też informacji o danym alergenie w języku
polskim.
Zawartość glutenu w produktach bezglutenowych –
to poważny problem dla osób z celiakią. Komunikaty
GIS wskazują na to, że gluten może znajdować się zarówno w
produktach z przekreślonym kłosem, jak i oznaczonych jako gluten
free. Produkt zawierający
gluten może też czasem zostać oznakowany etykietą produktu
bezglutenowego.
Zanieczyszczenie alergenami –
tutaj sytuacja podobna jak w przypadku glutenu. Na
opakowaniu produktu powinna znajdować się informacja o tym, jakie
potencjalne alergeny zawiera. Jeśli zostanie wykryte, że produkt
zawiera na przykład gorczycę, a producent nie opisze tego na
opakowaniu, partia może zostać wycofana.
Pestycydy – na przykład
w kaszy gryczanej czy
mrożonych warzywach.
Awarie i skażenie losowymi substancjami
– czasem dochodzi do kontaktu produktów spożywczych na przykład
z substancjami używanymi w chłodziarkach, co może prowadzić do
zmiany ich smaku i koloru. W
produktach w butelkach lub słoikach mogą znaleźć się okruchy
szkła. Dość rzadkim
problemem jest skażenie produktów ciałami obcymi, na przykład
plastikiem. Inspekcja może
wykryć także zawartość substancji co do których bezpieczeństwa
nie ma aktualnie informacji.
Nieprawidłowe zabezpieczenie opakowania –
jeśli dojdzie do rozszczelnienia opakowania, co zdarza się na
przykład w przypadku puszek. Może to prowadzić do wycieku
substancji, jak i pojawienia się pleśni.
Zawartość szkodników, owadów –
niestety też się zdarza. Na marginesie dodam że ostatnio w gotowej
mieszance sałat znalazłem poczwarkę motyla.
Migracja szkodliwych substancji do żywności
– w przypadku naczyń wykonanych w nieprawidłowy sposób może
dojść do przedostawania się niebezpiecznych substancji do
żywności. Przykładowo, niedawno wycofano talerze zawierające ołów
oraz kubki zawierające
formaldehyd.
Skażenie benzopirenem –
czasem zdarza się, że zawartość tej substancji przekracza
dopuszczone normy. Benzopiren może mieć działanie rakotwórcze.
Nieprawidłowa zawartość estrów – problem
dotyczy olejów, które zawierają zbyt dużo estrów glicydowych i
innych. Estry powstają w procesie oczyszczania oleju, obecnie
sprawdzane jest, w jaki sposób działają one na organizm człowieka.
Ocenia się, że mogą mieć one działanie rakotwórcze.
Zawartość kannabinoidów
– to bardzo ciekawe zjawisko. Obecnie pojawia się wiele produktów
które mają nie zawierać THC (np. do palenia lub w formie oleju), a
po kontroli okazuje się, że zawierały one narkotyk.
Niebezpieczeństwo zadławienia –
producent musi prawidłowo oznakować produkty, które mogą utkwić
w gardle dziecka ze względu na rozmiary i sposób przyjmowania.
Czasem takiej informacji brakuje i produkt musi być wycofany ze
sprzedaży. Dotyczy to szczególnie słodyczy w małych opakowaniach.
Zawartość leków w suplementach diety
– tutaj ciekawostka, spotkałem się z informacją że suplement
diety na potencję zawierał syldenafil, czyli główny składnik
aktywny Viagry. Oczywiście ta substancja nie powinna się tam
znaleźć.
Niektóre produkty mogą być
wycofane z obrotu dlatego, że producent dokonał pomiarów
określonych substancji na próbce archiwalnej.
Podsumowując – warto raz na
jakiś czas zaglądać na listę produktów wycofanych. Często są
one publikowane na stronach lokalnych.