Glony stosowane w lecznictwie oraz glony jadalne – szybki przegląd

Ostatnio dużo mówi się o konieczności poszukiwania nowych źródeł żywności, ponieważ uprawy i hodowle już nie wyrabiają. Być może żywnością drugiej połowy XXI wieku będą glony – dzisiaj w skrócie przedstawię gatunki używane w ziołolecznictwie i w kuchni. Większość glonów zawiera jod, dużą dawkę witamin i minerałów, a także kwasy omega-3. Ciekawostka – kwasy omega-3 w rybach, zwykle biorą się w nich właśnie ze spożywanych glonów. W Polsce najczęściej używamy glonów jako dodatku do potraw, a w krajach azjatyckich, mogą stanowić nawet jego podstawę.

Morszczyn – to najłatwiej dostępny glon, który znajdziesz w każdym sklepie zielarskim. Herbata z morszczynu dostarcza jodu, witamin i minerałów. Moim zdaniem, to też jedna z najgorszych rzeczy w smaku (oprócz piołunu), które można dostać, dlatego lepiej jest zaopatrzyć się w tabletki lub kapsułki kelp. W Azji dodaje się go do zup i sałatek – wydaje mi się, że morszczyn dobrze się komponuje ze smakami rybnymi. Zawiera fukoksantynę, która ułatwia odchudzanie.

Spirulina  – glon występujący w słodkich wodach. Dostarcza bardzo dużej ilości białka, którego wartość odżywcza jest wyższa niż białka roślinnego, ale niższa niż zwierzęcego. Dostarcza także witaminy A, żelaza i witamin z grupy B. To także źródło zdrowego kwasu tłuszczowego GLA. Ciekawostka – spirulina jest od lat stosowana jako pokarm dla akwariowych ryb roślinożernych.

Chlorella – zielenica zawierająca białko, zdrowe tłuszcze, witaminy z grupy B oraz błonnik. Podobnie, jak spirulina, chlorella obniża poziom cholesterolu, odżywia organizm i może wspierać utratę masy ciała. 

Porost islandzki – należy do grupy porostów i rośnie na lądzie, ale z uwagi na pokrewieństwo z glonami, wrzucam go tutaj. Kojarzę go głównie jako składnik tabletek do ssania na ból gardła. Porost islandzki ma działanie powlekające, bakteriobójcze, przeciwzapalne. Wzmacnia odporność i ułatwia trawienie. Podobnie, jak błonnik, może utrudniać wchłanianie leków, dlatego stosujemy go przynajmniej godzinę przed lub po wzięciu tabletek.

Agar – za czasów mojego dzieciństwa można było kupić bardzo dobre cukierki Agarki. Ich nazwa pochodzi od substancji żelującej pozyskiwanej z japońskich glonów. Agaru używa się podobnie, jak żelatyny, do produkcji słodyczy oraz w przemyśle, farmacji i kosmetyce. W dużych ilościach może mieć działanie przeczyszczające. W produktach spożywczych znajdziesz go pod nazwą E406.


Nori – pod tą nazwą kryje się kilka gatunków krasnorostów. Najczęściej spotykamy je w formacie arkuszy, w które zawija się sushi. Nori służy także do wyrobu pasty oraz przypraw w proszku. Zawierają bardzo dużo minerałów, jod, odtruwający kwas alginowy oraz dużo białka i witaminy B12. W sieci można dostać także inne produkty z nori, jak na przykład chipsy.

Wakame – jeden z najważniejszych glonów używanych w kuchni japońskiej. Wyróżnia się dużą zawartością witamin i minerałów, a także fukoksantyny. Podobnie, jak inne glony, wakame jest niskokaloryczny – 100 gramów dostarcza około 40 kalorii. Wakame jest popularne także w kosmetyce. W Polsce można kupić je w postaci suszonych glonów, które namacza się w wodzie, podobnie, jak suszone grzyby.

Kombu – glony jedzone w Japonii od kilku tysięcy lat. Dodaje się go do ryb, mięsa, zup i różnych potraw z ryżem. Proszkowane kombu poprawia trawienie i przyswajalność potraw, dlatego dodaje się go do większości dań. Kombu jest bardzo ważne dla smakoszy ze względu na dużą zawartość naturalnego glutaminianu sodu. To właśnie z tych glonów uzyskano po raz pierwszy kwas glutaminowy. Z tego powodu, kombu znakomicie poprawia smak potraw.

“Sałata morska” – pod tą nazwą kryją się glony występujące na całym świecie. Pod wodą żywią się nią manaty i ryby, stanowi także popularne źródło pokarmu dla ludzi żyjących na wybrzeżach Szkocji, Irlandii, Islandii i Grenlandii. Jeśli pojedziesz do miejscowości nadmorskiej i będziesz miał ochotę spróbować tego przysmaku, dowiedz się najpierw, czy morze w tej okolicy nie jest zanieczyszczone. Najczęściej wykorzystywanym gatunkiem glonów jest Ulva sałatowa.

Karagen – w składzie produktów kryje się pod groźną nazwą E407, jednak jest zupełnie nieszkodliwy. Powstaje z krasnorostów o drzewiastej budowie. Posiada szereg zastosowań – ułatwia przeprowadzanie niektórych procesów w przemyśle spożywczym, produkcji piwa, ma działanie żelujące. Stosuje się go także w farmacji, ponieważ zmniejsza ból gardła i chroni przed podrażnieniami żołądka przy wrzodach. 

Dulse – zimnowodne glony, które można przyrządzać na słodko i na słono, a także przygotowywać jak chipsy. Zawierają sporo naturalnego glutaminianu sodu, dzięki czemu, mogą służyć jako przyprawa wzmacniająca smak potraw.

Kwas alginowy – to substancja pozyskiwana z wielu gatunków glonów, kryjąca się pod numerem E400. Używa się go jako emulgatora, środka żelującego do środków spożywczych i kosmetyków, w stomatologii i produkcji opon. Jego właściwości, podobnie jak agaru i karagenu, wynikają ze specyficznej budowy cząsteczek – łączą się one w bardzo długie polimery, które mogą potem wiązać wodę.