Grzyby chaga – supefood na wzmocnienie odporności

Chaga (Błyskoporek podkorowy, Inonotus Obliquus) to grzyb występujący w klimacie subpolarnym, rosnący na brzozach. Na pierwszy rzut oka wygląda on wyjątkowo mało interesująco – trudno nawet powiedzieć, że wygląda jak grzyb. Okazuje się jednak, że wygląd to nie wszystko – grzyb ma wyjątkowe właściwości zdrowotne i skutecznie wspiera nasz organizm.
Jak działa chaga?

Chaga to grzyb stosowany od lat w północnych rejonach Rosji, przede wszystkim w formie herbaty. Początkowo był stosowany jedynie w medycynie ludowej, jednak badania przeprowadzone przez naukowców potwierdzają, że ma on wiele korzyści zdrowotnych. Pod względem biologicznym, chaga to zbita, czarna grzybnia, wystająca z kory drzew zaatakowanych przez pasożytniczy grzyb Inonotus Obliquus. 

Mimo tego, że jest on pasożytem, nie wykazuje on właściwości toksycznych. Chaga składa się z dwóch warstw – ciemnej, twardej i spękanej warstwy zewnętrznej, która przypomina nieco węgiel drzewny, pod którą znajduje się warstwa wewnętrzna, w kolorze żółto-rdzawo-brązowym.

Jakie są korzyści ze stosowania grzybów Chaga?

Jest ich mnóstwo – grzyby zwiększają działanie układu odpornościowego i są antyoksydantami, co przekłada się na szerokie spektrum zastosowań. Przyjrzyjmy się 6 najważniejszym korzyściom zdrowotnym chagi:

1. Wzmocnienie układu odpornościowego

Chaga to bogate źródło beta-glukanu, który wspiera działanie układu odpornościowego. Przekłada się to na dwa działania grzyba – jeśli układ odpornościowy działa zbyt słabo, można wzmocnić jego działanie. Jeśli układ odpornościowy jest zbyt aktywny (na przykład w chorobach autoimmunologicznych), chaga hamuje jego działanie. Ten grzyb można określić mianem modyfikatora odpowiedzi biologicznej. 

Badania wskazują na to, że chaga wspiera komórki układu immunologicznego, które są odpowiedzialne za zniszczenie raka we wczesnym okresie jego powstawania. Coraz częściej mówi się o tym, że chaga hamuje rozwój nowotworów. Być może będzie można ją stosować jako preparat wspomagający leczenie nowotworów w tradycyjny sposób, taki, jak chemioterapia, lub nawet w części ją zastąpić. Te badania są na wczesnym etapie. Zwróćmy uwagę na to, że od wieków odnotowuje się korzystne działanie tych grzybów na nowotwory (pisał o tym także Aleksander Sołżenicyn w „Oddziale chorych na raka”), w medycynie ludowej. Zwykle oznacza to, że w danym preparacie naprawdę „coś siedzi” i tylko kwestią czasu jest potwierdzenie właściwości.

2. Działanie kojące na organizm

Chaga wspiera naczynia krwionośne organizmu i pozwala zmniejszyć stany zapalne oraz podrażnienie. Dzięki temu, można zmniejszyć ból, neuropatię (czyli uszkodzenia nerwów przy cukrzycy prowadzące do pojawienia się uczucia swędzenia lub palenia), a także uszkodzenia naczyń krwionośnych pojawiające się przy cukrzycy.

3. Wrzody i choroby układu pokarmowego

Chaga wzmacnia odporność, dlatego można ją stosować jako preparat wspierający zdrowie układu żołądkowo-jelitowego. Najczęstszą przyczyną wrzodów jest zakażenie bakterią Helicobacter pylori, do którego dochodzi wyłącznie wtedy, gdy nasz układ odpornościowy jest osłabiony. Jeśli poprawimy jego działanie stosując chagę, stan śluzówki żołądka i całego układu pokarmowego, znacznie się poprawi. Chaga zmniejsza także dolegliwości, pojawiające się przy wrzodach.

4. Wpływ na prawidłowe ciśnienie krwi i poziom cholesterolu.

Badania pokazują, że kwas betulinowy z chagi, obniża poziom cholesterolu LDL we krwi. Ten kwas pochodzi oczywiście z kory brzozy, którą chaga niszczy podczas swojego wzrostu.

Działanie antyoksydacyjne

Błyskoporek podkorowy usuwa także wolne rodniki z organizmu. Przyjrzyjmy się 6 głównym substancjom, które wpływają na pozytywne działanie tego grzyba.
1. Polisacharydy

Chaga zawiera duża ilość polisacharydów – cukrów złożonych składających się głównie z chityny, które wykazują szereg pozytywnych właściwości na organizm. Dzięki nim, można poprawić działanie układu sercowo-naczyniowego, jelit i wątroby, oraz zapewnić sobie prawidłowy poziom glukozy we krwi. Polisacharydy zwiększają także ilość bakterii jelitowych, co przekłada się na lepsze samopoczucie.

2. Beta-D-Glukan

Beta-glukan to substancja wpływająca pozytywnie na działanie układu immunologicznego. Dzięki niej, można unormować poziom cholesterolu i glukozy we krwi.
3. Fitosterole

Wśród fitosteroli znajdujących się w grzybach Chaga, znajdziemy 45% Lanosterolu, 25% Inotodiolu, oraz ergosterol, fecosterol i kilka innych wartościowych substancji. Badania przeprowadzane in vivo i in vitro potwierdzają, że te substancje mają pozytywne działanie na układ odpornościowy, spowolnienie rozwoju nowotworów i niszczenie wirusów.

4. Betulina i kwas betulinowy (należące do triterpenów)

Betulina i kwas betulinowy są obiecujące, jeśli chodzi o zmniejszenie poziomu cholesterolu we krwi, a także przypisuje się im działanie przeciwwirusowe, a nawet przeciwnowotworowe.

5. Antyoksydanty

Czarny kolor chagi wynika z dużej zawartości melaniny, która ma działanie antyoksydacyjne. Według niektórych źródeł, Chaga ma najwyższy indeks ORAC (wskazujący na moc antyoksydacyjną) spośród wszystkich produktów.
6. Dysmutaza ponadtlenkowa

W grzybach Chaga znajdziemy także ważny antyoksydant, o nazwie dysmutaza ponadtlenkowa. Odgrywa on ważną rolę w ochronie organizmu przed wolnymi rodnikami, oraz przed niekorzystnym utlenianiem tkanek.

Grzyby chaga w porównaniu do innych superfoods

Chaga jest pomijana w wielu zestawieniach superfood, ze względu na niewielką popularność. Okazuje się jednak, że niesłusznie, ponieważ jej właściwości plasują ja na początku listy.

Porównanie Chagi do Quinoi

Quinoa to źródło flawonoidów, witamin i antyoksydantów. Zawiera duża ilość kwercetyny, która wspiera zdrowie serca i układu oddechowego, a także chroni komórki organizmu przed wolnymi rodnikami. Chaga zawiera jednak znacznie więcej antyoksydantów.

Porównanie Chagi do jagód Goji

Jagody goji, podobnie, jak chaga, są źródłem polisacharydów, jednak zawierają one przede wszystkim pektyny. W grzybach chaga, znajdziemy przede wszystkim chitynę, która ma więcej korzyści na organizm człowieka niż same polisacharydy. To szczególnie korzystne ze względu na to, że w diecie większości osób brakuje chityny.
Porównanie awokado i chagi

Te dwa produkty, także wykazują podobne działanie i zawierają kwas foliowy oraz witaminę D. Kombinacja tych dwóch składników pozwala zmniejszyć poziom cholesterolu i poprawić zdrowie serca. Działanie chagi jest jednak znacznie skuteczniejsze, ponieważ zawiera ona błonnik, zapobiegający przyswajaniu cholesterolu z pożywienia.

Gdzie można znaleźć te grzyby?

Grzyby chaga są trudne do znalezienia i wiele osób myli je z innymi gatunkami huby, a nawet z wypalonym drewnem. Chagę można znaleźć przede wszystkim na brzozach w północnych rejonach świata, w takich krajach, jak Rosja, Korea, Kanada i USA. W Polsce jest to gatunek chroniony.

Większość preparatów zawierających ten grzyb, pochodzi właśnie z Rosji. Chaga nie jest szczególnie lubiana przez leśników, ponieważ prowadzi do zniszczenia drewna. Można ją znaleźć także na innych drzewach, takich, jak buk, klon czy grab. Chaga występuje na nich rzadziej i może mieć inne właściwości niż ta, którą zerwiemy z brzozy.

Jak zaparzyć chagę?

Grzyby chaga najczęściej przyjmuje się w formie herbaty Oto prost przepis:

  • Pokrusz grzyby na niewielkie kawałki.
  • Następnie sproszkuj je w blenderze lub młynku do kawy.
  • Zaparz jedną lub dwie łyżeczki proszku w naczyniu, zalewając ją około 400 ml gorącej wody.
  • Odstaw napar na 5 minut lub dłużej, by nabrał silniejszego działania.
  • Następnie przelej napar do kubka, słodząc go syropem klonowym lub miodem.